Recensie De Oost (2020): Onnederlands goed

Ineens was het bushokje bij ons omgetoverd tot een ‘De Oost’ bushokje. Nog nooit had ik ervan gehoord, en om eerlijk trok de titel en sfeer die het bushokje uitstraalde me niet echt aan. Maar ik begon steeds meer goede dingen te horen en te lezen, dus werd ik nieuwsgierig. En hier zijn we dan.

Het verhaal.

Johan de Vries (Martijn Lakemeijer) wordt in 1946 uitgezonden naar Nederlands-Indië om mee te strijden in de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. Hij komt hier met een missie: hij wil niet zomaar wat rondlopen, maar écht iets doen. Dan komt hij in contact met “De Turk” (Marwan Kenzari). Samen gaan ze op pad om te vechten voor gerechtigheid. Totdat De Turk een eigen delegatie mag leiden en het toch wel blijkt dat ze beide een andere visie hebben op gerechtigheid…

Wat vonden we ervan?

Eerlijk is eerlijk, geschiedenis is niet (of nooit) mijn sterkste vak geweest. Dus weet ik niet veel van deze gehele oorlog. Maar dat is, kwam ik achter na het lezen over de film, ook een van de redenen dat regisseur Jim Taihuttu deze film wilde maken. De Indonesische Onafhankelijksheidsoorlog is namelijk een zwarte bladzijde in onze geschiedenis die niet genoeg aandacht krijgt.

Een nadeel aan het feit dat ik er niet veel over weet is dat (zo blijkt achteraf) veel dingen in de film fictief zijn, en daar is ook veel ophef overgeweest, maar ik door mijn gebrek aan kennis niet het verschil zie tussen wat wel echt is gebeurd en wat niet echt is gebeurd. Maar dat maakt misschien ook niet uit. Want de boodschap die deze film overbrengt is dat de Nederlanders naar Indië kwamen omdat het “van ons” was, niemand wist wat ze er precies deden en er werden talloze (onschuldige) Indiërs vermoord.

De film heeft een productie waar je U tegen zegt, en dat heeft dan ook de nodige problemen en jaren gekost. Iets wat ik ook heb vernomen na het lezen over de film. Zo waren er problemen met financiën, visums, overstromingen en ga zo maar door. Maar het resultaat mag er zeker wezen.

Wat nog meer?

Naast de productievalue is het acteerwerk ook erg goed. Want ken je dat? Dat je een Nederlandse film kijkt en je je doodergert aan de gesprekken, want alles lijkt zo nep en de taal ineens zo lelijk? Dat heb ik geen moment gehad bij deze film. Alles voelt authentiek.

De film duurt 140 minuten, dus je moet er even goed voor gaan zitten. Maar desondanks de speeltijd voelt de film geen een moment traag. De eerste flashback is misschien wat verwarrend, maar daar raak je al snel aangewend.

De Turk oftewel Raymond Westerling blijkt gebaseerd te zijn op een echt persoon. Johan de Vries (voor zover ik het kan terugvinden) niet. Het karakter van Johan is duidelijk, goed ontwikkeld en je begrijpt hem ook écht. Ook door de geschiedenis van zijn vader, en al vanaf moment één is duidelijk dat hij een “goedzak” is. En in het begin denk hij dat De Turk ook zo is… maar niks blijkt minder waar te zijn.

De Oost laat je echt een zwarte bladzijde uit de geschiedenis zien en daarbij wordt niet bespaard op onsmakelijke beelden en situaties. De film is ruw en maakt het niet mooier dan het is. Met name het einde, dat zag ik zeker niet aankomen.

Conclusie

Een dikke aanrader. Vooral als je van oorlog films houdt. Het is misschien geen gezellig wegkijk filmpje, en het heeft hier en daar zijn kanttekeningen, maar als je daar doorheen kijkt is het zeker een film met een onderwerp wat iedereen (met name in Nederland) hoort te kennen en meer over hoort te weten. Kortom: een mooi geschiedenislesjes verpakt in een sterke film.

Mierenneukmomentje

Sommige karakters uit het leger zijn zo kort geïntroduceerd, of in beeld, dat waarna ze terugkomen ik soms echt na moest denken wie ze ook alweer waren. Was het nou diegene die commentaar had op zijn vader? Of een andere gast? Het helpt natuurlijk ook niet mee dat ze allemaal dezelfde kleding dragen.