Recensie Corpus Christi (2019): het zet je aan het denken

Lang leven de goede arthouse films! Want zoals ook onze vorige recensie al liet blijken: ondanks dat er geen blockbusters verschenen dit jaar, verschijnen er gelukkig nog genoeg goede arthouse films. Hiervan zul je dus nog genoeg recensies van voorbij zien komen. Zo ook van Corpus Christi. Een Poolse film gebaseerd op een waargebeurd verhaal.

Het verhaal.

Daniel (Bartosz Bielenia) zit in een jeugdinrichting. Het liefst wil hij, nadat hij is vrij gesproken, beginnen in een seminarie. Maar zijn strafblad weerhoudt hem hiervan. Dus hoort hij te gaan werken in een houtfabriek, net als ieder ander die daar vrij komt. Maar in plaats daarvan doet hij zich voor als priester. Doordat de huidige pastor drankpooblemen heeft, neemt Daniel zijn taken over en lult zich er de rest van de film doorheen.

Eerste indruk.

De film neemt je vanaf het begin mee in de jeugdinrichting. Een heftige plek waar de jongens getraind worden om hout te zagen, te bidden maar ondertussen elkaar pijnigen en uitdagen. Zoals dat gaat in gevangenissen (denk ik). Nadat hij vrij komt gaat hij meteen weer aan de drugs, je verwacht dat hij zijn leven weer weggooit. Maar in plaats daarvan komt het priesterschap op zijn pad. Iets wat hij niet per se zo plande, maar net iets te serieus werd genomen door het dorp. Hij laat zich leiden door zijn eigen geloof in God in zijn preken.

In het begin twijfelt het dorp aan hem: wie is die jonge gast die ineens onze priester is? En merk je ook dat Daniel aan zichzelf twijfelt: wat doe ik hier? En is dit wel goed? Doordat je merkt dat Daniel het in eerste instantie ook niet zo bedoelt had leef je met hem mee. Hij is geen oplichter. Hij is gewoon echt toegewijd aan het geloof.

En verder?

Zes kinderen in het dorp zijn omgekomen tijdens een auto-ongeluk, maar de bestuurder van de andere auto krijgt de schuld. Hij zou hebben gedronken, hij zou ze hebben vermoord en mag daarom niet begraven worden in het dorp. Daniel leert van Eliza (Eliza Rycembel), een meisje uit het dorp, dat de jongeren uit de auto juist degene waren die drugs deden. En de weduwe van de bestuurder heeft zichzelf afgesloten van de buitenwereld.

Nadat hij dit onderzoek van het auto-ongeluk opnieuw ter sprake brengt, om de weduwe haar passende afscheid te kunnen geven, werd ik eerst even bang dat de film een hele andere wending zou krijgen en Daniel op pad zou gaan om zijn gelijk te krijgen. Maar gelukkig blijft dit verhaal bij het rechtzetten van de begrafenis van de bestuurder en het verenigen van de weduwe met haar dorp. En niet om zijn eigen gelijk.

Daniel wordt steeds geliefder in het dorp en je merkt dat hij het als priester goed doet. Het doet hem goed, en het dorp. Het dorp leert omgaan met hun rouw en Daniel zit niet meer aan de drugs en heeft eindelijk een doel gevonden in zijn leven.

Maar dan…

Helaas werkt dus iedereen uit de jeugdinrichting bij die houtfabriek, in dat dorp. En komt dus een andere ex-gedetineerde, Pinczer (Tomasz Zietek) erachter dat Daniel zich voordoet als priester. Hij gaat biechten om hem ermee te confronteren. Tijdens deze biecht kom je er tegelijkertijd achter waarom Daniel in de eerste plaats naar de jeugdinrichting moest. Een slimme manier om dit duidelijk te maken.

Pinczer probeert Daniel om te kopen, maar daar trapt Daniel niet in. Al het geld wat hij inzamelt in de kerk, is bedoelt voor de gemeenschap. Iets wat je niet ziet aankomen wanneer je Daniel rond ziet gaan met de collecte. Je verwacht dat hij dit zou gebruiken om het dorp voor te kunnen blijven liegen. In plaats daarvan kiest hij ervoor om eerlijk te zijn naar het dorp toe. Weer een teken dat hij echt toegewijd is en het niet doet “voor de lol” of om mensen voor de gek te houden.

Helaas heeft deze keuze gevolgen, en verraadt Pinczer hem bij de priester uit de inrichting waarvan Daniel al die tijd de naam heeft gebruikt. Hij wordt teruggestuurd naar de inrichting. Het einde komt binnen als een klap. Hij is terug bij af. Het eindigt met een open einde, maar je kan het eigenlijk al invullen… hij heeft (wederom) iemand doodgeslagen.

Conclusie.

De film is dus gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Bij mij kwam het vooral hard binnen door het einde. Het beseft dat, wanneer je eenmaal hebt gezeten je geen “normaal” leven meer kunt opbouwen. Pinczer is ook terug in de inrichting omdat hij weer aan de drugs zat en ook niet de rest van zijn leven in de houtfabriek wilde werken. En dat is eigenlijk de enige optie. Of in de inrichting, of de rest van je leven houtzagen waarbij je wordt uitgebuit.

Daniel had eindelijk zijn doel gevonden. Iets waar hij ook echt goed in was. Maar dit is hem niet gegund, door zijn strafblad. Een vicieuze cirkel waar je niet meer uit komt.

De film is zeker een aanrader. Soms trekt het misschien wat, omdat je niet helemaal weet waar het verhaal naartoe gaat. Maar de film is rauw, echt en je voelt met alle karakters mee. Met de moeder van Eliza, met Eliza zelf, met het dorp en met Daniel.

Mierenneukmomentje.

Misschien niet echt een mierenneukmomentje, maar toch. Nadat alles “eind goed, al goed” is in het dorp besluit Eliza toch te vertrekken. Waarheen is onduidelijk. Misschien omdat Daniel niet meer terugkomt als priester, en zij verliefd op hem is. Of misschien omdat ze niet meer met haar moeder samen kan of wil leven. Maar toch voel ik hierin meer mee met de moeder dan met Eliza. Die moeder heeft het namelijk al zo zwaar na het verliezen van haar zoon, en nu dus ook nog haar dochter. Een onbeantwoord einde wat niet negatief is, maar wel extra pijnlijk.